Jak napisać pozew o zapłatę – instrukcja dla początkujących

Wprowadzenie

Pozew o zapłatę to jedno z najczęściej składanych pism procesowych w polskich sądach cywilnych. Może dotyczyć niezapłaconych faktur, nieuregulowanych pożyczek, należności wynikających z umowy czy szkód wyrządzonych przez dłużnika. Sporządzenie poprawnego pozwu jest kluczowe, by sprawa została rozpoznana szybko i skutecznie. W tym przewodniku dowiesz się, jak przygotować pozew o zapłatę krok po kroku, jakie elementy są obowiązkowe, jakie dokumenty załączyć i jakie koszty poniesiesz.

Czym jest pozew o zapłatę?

Pozew o zapłatę to pismo procesowe inicjujące postępowanie sądowe, w którym wierzyciel (powód) domaga się od dłużnika (pozwanego) zapłaty określonej kwoty pieniędzy. Podstawą roszczenia może być faktura, umowa, weksel, uznanie długu czy inny dokument potwierdzający istnienie zobowiązania.

Postępowanie może być prowadzone w trybie zwykłym, uproszczonym lub elektronicznym (EPU).

Kiedy można złożyć pozew o zapłatę?

Pozew można złożyć, gdy:

• dłużnik nie zapłacił w terminie,
• zostały podjęte próby polubownego rozwiązania sporu (np. wezwanie do zapłaty),
• istnieją dokumenty potwierdzające istnienie długu.

Warto uprzednio wysłać pisemne wezwanie do zapłaty – może to przyspieszyć zapłatę lub być wymagane przez sąd.

Gdzie złożyć pozew – właściwość sądu

Pozew składa się do sądu rejonowego lub okręgowego, w zależności od:

• wartości przedmiotu sporu (do 75 000 zł – sąd rejonowy, powyżej – sąd okręgowy),
• miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego,
• ewentualnie miejsca wykonania umowy (jeśli dotyczy).

W przypadku e-sądu (EPU) właściwość jest zawsze – Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie.

Jak napisać pozew o zapłatę – krok po kroku

1. Przygotuj dane obu stron: swoje oraz dłużnika.
2. Opisz roszczenie – czego dotyczy, skąd wynika, od kiedy jest wymagalne.
3. Dołącz dowody (np. faktury, umowy, korespondencję).
4. Określ kwotę główną i ewentualnie odsetki oraz koszty.
5. Określ swoje żądania w sposób precyzyjny (np. „zasądzenie kwoty 5 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1.03.2024”).
6. Podpisz pozew i dołącz odpis dla sądu oraz kopię dla pozwanego.

Niezbędne elementy pozwu o zapłatę

Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego, pozew powinien zawierać:

• oznaczenie sądu,
• dane stron (imię, nazwisko, adres, PESEL/NIP/REGON jeśli znane),
• oznaczenie rodzaju pisma („Pozew o zapłatę”),
• dokładnie określone żądanie,
• uzasadnienie faktyczne,
• podpis powoda,
• wykaz załączników.

Brak któregokolwiek z tych elementów może skutkować zwrotem pozwu.

Opłaty sądowe – ile kosztuje pozew?

Opłata sądowa zależy od wartości przedmiotu sporu:

• do 500 zł – 30 zł,
• 500–1 500 zł – 100 zł,
• 1 500–4 000 zł – 200 zł,
• 4 000–7 500 zł – 400 zł,
• 7 500–10 000 zł – 500 zł,
• powyżej 10 000 zł – 5% wartości roszczenia (maks. 200 000 zł).

W postępowaniu uproszczonym stosuje się zryczałtowane stawki.

Opłatę wnosi się na rachunek sądu lub za pomocą e-Płatności, dołączając dowód wpłaty.

Jakie załączyć dokumenty?

Do pozwu należy dołączyć:

• kopię pozwu (dla sądu i dla pozwanego),
• dokumenty potwierdzające roszczenie (np. faktury, umowy, wezwania do zapłaty),
• pełnomocnictwo (jeśli działa w imieniu powoda pełnomocnik),
• dowód opłaty sądowej.

Dokumenty powinny być czytelne i uporządkowane. Warto załączyć krótkie zestawienie należności, jeśli roszczenie obejmuje kilka faktur lub rat.

Czy warto korzystać z e-sądu (EPU)?

Elektroniczne postępowanie upominawcze (EPU) to szybki sposób na dochodzenie roszczeń pieniężnych. Zalety:

• niższe koszty (1/4 standardowej opłaty),
• brak konieczności składania dokumentów papierowych,
• łatwy dostęp przez Internet (ePUAP lub portal e-sąd).

Ograniczenia:

• tylko dla spraw bezspornych,
• sąd nie analizuje dowodów,
• pozwany może wnieść sprzeciw, co przenosi sprawę do zwykłego sądu.

Najczęstsze błędy przy składaniu pozwu o zapłatę

• Brak precyzyjnego określenia żądania,
• Niepełne dane pozwanego (np. brak adresu),
• Niedołączenie dowodów,
• Brak podpisu lub opłaty,
• Składanie pozwu do niewłaściwego sądu.

Warto sprawdzić poprawność formalną przed wysłaniem – unikniesz zwrotu lub odrzucenia.

Podsumowanie

Pozew o zapłatę to skuteczne narzędzie dochodzenia należności, ale jego skuteczność zależy od rzetelnego przygotowania. Precyzyjne opisanie żądania, załączenie dokumentów i wniesienie opłaty to klucz do szybkiego rozpatrzenia sprawy. Można to zrobić samodzielnie, ale warto rozważyć także skorzystanie z pomocy prawnika lub narzędzi online, takich jak formularze interaktywne. Sprawny pozew to pierwszy krok do odzyskania pieniędzy.

FAQ

Czy muszę wysłać wezwanie do zapłaty przed pozwem?
Nie, ale warto to zrobić – może skłonić dłużnika do zapłaty i jest dobrze widziane przez sąd.

Czy mogę złożyć pozew przez Internet?
Tak, w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU).

Ile kopii pozwu muszę złożyć?
Dwie – jedna dla sądu, druga dla pozwanego. W przypadku kilku pozwanych – po jednej kopii dla każdego.

Czy muszę mieć adwokata?
Nie. Możesz samodzielnie napisać i złożyć pozew. Pomoc prawnika jest opcjonalna, ale może być korzystna.

Co jeśli pozwany nie odbierze pozwu?
Sąd podejmie próbę doręczenia. Jeśli to się nie uda, może zastosować tzw. fikcję doręczenia lub postępowanie zaoczne.